Η εποχή της ωριμότητας (1970 - 1980)
Γ. Η επάνοδος - μεταβατική περίοδος (1978 -1980)
Μετά την ύφεση της προηγούμενης περιόδου το ροκ στην Ελλάδα επανέρχεται και διεκδικεί ξανά τη θέση του στην Ελληνική κοινωνία. Ξαναγίνονται συναυλίες, εμφανίζονται μουσικά περιοδικά τα οποία πλέον θα καλύψουν όλη την ροκ κίνηση, ελληνική και ξένη. Η εμφάνιση της κασέτας θα συντελέσει στη διάδοση της μουσικής και στην κυκλοφορία παραγωγών, που προηγούμενα δεν μπορούσαν να δουν το φως της δημοσιότητας, λόγω του υψηλού κόστους παραγωγής και κυκλοφορίας τους.
Την περίοδο αυτή πρωταγωνιστούν κορυφαίες προσωπικότητες, που θα σημαδέψουν την πορεία του ελληνικού ροκ. Η όλη περίοδος όμως θα πρέπει να χαρακτηριστεί ως μεταβατική, καθώς δεν έχει ακόμη σχηματιστεί η σκηνή εκείνη η οποία θα προκαλέσει την έκρηξη της δεακετίας του 80.
ΠΑΥΛΟΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ και ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ
Η κορυφαία ίσως προσωπικότητα του ελληνικού ροκ μετά την συνεργασία με το Γιάννη Μαρκόπουλο,συναντά τους αδελφούς Σπυρόπουλους (Βασίλη και Νίκο), που έχουν μόλις σχηματίσει το συγκρότημα Σπυριδούλα. Με συνθέσεις κατά κύριο λόγο δικές του ηχογραφούν το 1978 το Φλου, ένα αξεπέραστο διαμάντι του ελληνικού ροκ, που κυκλοφορεί το Μάϊο του 1979. Ο δίσκος αποτελεί το τελευταίο ξέσπασμα του κλασικού ροκ, που παραμένει έως σήμερα ιστορικός.
Παύλος Σιδηρόπουλος και Σπυριδούλα- Μού 'πες θα φύγω
Παύλος Σιδηρόπουλος και Σπυριδούλα - Στην Κ
Την ίδια χρονιά (1978) βγαίνει στις αίθουσες και η ταινία Ασυμβίβαστος του Ανδρέα Θωμόπουλου όπου πρωταγωνιστεί ο Παύλος Σιδηρόπουλος και ερμηνεύει 5 τραγούδια (4 του Γιώργου Θεοδωράκη και ένα των Μίκη Θεοδωράκη - Λευτέρη Παπαδόπουλου).
Το Να μ' αγαπάς, μία απλή μπαλάντα, έμεινε ιστορική, συντελώντας στο μύθο και τη δημοφιλία του Παύλου Σιδηρόπουλου σε κύκλους και εκτός της ροκ μουσικής, μετά την κυκλοφορία της μουσικής της ταινίας σε soundtrack το 1979.
Παύλος Σιδηρόπουλος - Να μ' αγαπάς
Από την ίδια ταινία και η μοναδική ίσως στιγμή όπου ο Μίκης Θεοδωράκης συνάντησε το ελληνικό ροκ.
Παύλος Σιδηρόπουλος - Κάποτε θά 'ρθουν
Η συνεργασία του Παύλου με τους Σπυριδούλα θα διαρκέσει δυστυχώς για πολύ λίγο, καθώς λίγο μετά την κυκλοφορία του Φλου, θα τραβήξουν διαφορετικούς δρόμους, λόγω και της διαφορετικής πολιτικής στάσης του καθενός.
Από τις λίγες συναυλίες τους το Δεκέμβριο του 1978 στο Σπόρτιγκ
Παύλος Σιδηρόπουλος και Σπυριδούλα - Η ώρα του stuff
Ο Παύλος το καλοκαίρι του 1979 συνεργάζεται με τον Τόλη Μαστρόκαλο (μπασίστα των Σπυριδούλα) και τον Θόδωρο (Terry) Παπαντίνα, γνωστό κιθαρίστα από τις αρχές των 70'ς με συμμετοχή στους Μακεδονομάχους και στα λοιπά συγκροτήματα της σκηνής της Θεσσαλονίκης, σχηματίζουν το περιστασιακό σχήμα Εταιρία καλλιτεχνών και δίνουν κάποιες συναυλίες με τραγούδια μελών του σχήματος και διασκευές γνωστών ροκ τραγουδιών για να διαλυθούν λίγο αργότερα.
Παύλος Σιδηρόπουλος & Εταιρία καλλιτεχνών - It's just a night
(του Terry Παπαντίνα από live στο Σπόρτιγκ το 1980)
Την ίδια περίοδο ξεκινά και το ταξίδι του Παύλου με τα σκληρά ναρκωτικά που θα επηρεάσει το σύνολο του μετέπειτα έργου του και θα οδηγήσει στο θάνατό του το 1990.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΑΣΙΜΟΣ
Την ίδια περίοδο ο Νικόλας Ασιμος ξεκινά την ιδιόρρυθμη μοναχική πορεία του στο ελληνικό ροκ, και γενικότερα στο ελληνικό λαϊκό τραγούδι. Μετά από μικρές απόπειρες σε μουσικοθεατρικές παραστάσεις και σε σκηνές της Πλάκας, εγκαθίσταται στα Εξάρχεια, όπου ηχογραφεί και κυκλοφορεί διακινώντας και πουλώντας ο ίδιος μια σειρά κασετών, που θα αποτελέσει το σημαντικότερο έργο του, παρά την πρωτόλεια μορφή των ηχογραφήσεων.
Το Σεπτέμβριο του 1978 κυκλοφορεί η πρώτη του κασέτα Παράνομη κασέτα Νο 000001 Με το βαρέλι που για να βγει το σπάει, όπου περιέχονται νέες ηχογραφήσεις των δύο τραγουδιών του πρώτου του σίνγκλ και τραγούδια της προηγούμενης περιόδου του.
Νικόλας Ασιμος - Ο Ρωμιός
Νικόλας Ασιμος - Βαρέλι, πιάστηκα σκοινί κορδόνι
Το φθινόπωρο του 1979 με τη συμμετοχή του Χρήστου (ή Τόλη) Ζυγομαλά και άλλων μουσικών που σχηματίζουν το περιστασιακό σχήμα Exarhia square band βγάζει την τριπλή κασέτα Μπέλα με χωρίς ταμπέλα:
Παράνομη κασέτα Νο 000002 Είμαι παλιάνθρωπος
Νικόλας Ασιμος - Γιουσουρούμ
Παράνομη κασέτα Νο 000003 Γιατί φοράς κλουβί
Νικόλας Ασιμος - Της επανάστασης
Νικόλας Ασιμος - Με μπαταρία
Παράνομη κασέτα Νο 000004 Klaste eleftheros
Νικόλας Ασιμος - Το πανηγύρι
Νικόλας Ασιμος - Πουτσόμουνο - SONATA AMANES - Μουνακόπουτσα
Το 1980 κυκλοφορεί το τυπωμένο από τον ίδιο βιβλίο του Αναζητώντας κροκανθρώπους, όπου παραθέτει στίχους, ποιήματα, μπροσούρες,προκηρύξεις, θεατρικά του έργα, αφίσες από παραστάσεις και γενικά κάθε γραπτό δημιούργημά του.
Ο Νικόλας Ασιμος στήνει αυτοσχέδιες μουσικοθεατρικές παραστάσεις δρόμου, με πρωταγωνιστή τον ίδιο, και έρχεται σε αντίθεση με κάθε καθεστημένο, προξενώντας αντιδράσεις που θα τον απομονώσουν, και μετά από δικαστικές εμπλοκές του και εγκλεισμούς σε ψυχιατρεία θα τον οδηγήσουν στην αυτοκτονία το 1989.
Περισσότερα για το Νικόλα Ασιμο
ΤΖΙΜΗΣ ΠΑΝΟΥΣΗΣ
Η τρίτη μεγάλη προσωπικότητα της περιόδου που τότε εμφανίζεται είναι ο Τζίμης Πανούσης, μια αμφιλεγόμενη πλην αδιαμφισβήτητα σημαντική προσωπικότητα του ελληνικού ροκ. Την περίοδο αυτή σχηματίζει τις Μουσικές Ταξιαρχίες με βασικά μέλη τον Σπύρο Πάζιο στην κιθάρα και τον Βαγγέλη Βέκιο στα τύμπανα. Το 1980 βγάζουν την πρώτη τους κασέτα Disco Tsoutsouni σε ανεξάρτητη παραγωγή ως Τζιμάκος και Μουσικές Ταξιαρχίες.
Τζιμάκος και Μουσικές Ταξιαρχίες - Οικογενειακή συνωμοσία
Τζιμάκος και Μουσικές Ταξιαρχίες - Αυτοκρατορία των αισθήσεων
Το σχήμα θα μείνει γνωστό κυρίως για τις μουσικοθεατρικές εμφανίσεις του, όπου κυριαρχεί η προσωπικότητα του Τζίμη Πανούση και η ιδιόμορφη βλάσφημη και προκλητική στιχουργική του και η πληθωρική σκηνική του παρουσία. Παρά την είσοδο του Γιάννη Δρόλαπα στις κιθάρες μετά το 1980, το συγκρότημα θα παραμείνει κυρίως ως προσωπικό σχήμα του Τζίμη Πανούση, ο οποίος θα συνεχίσει έως τις μέρες μας περισσότερο ως performer, παρά ως μουσικός.
VAVOURA BAND
Το συγκρότημα που χαρακτηρίζει όμως περισσότερο τη συγκεκριμένη περίοδο είναι οι Vavoura band. Το συγκρότημα αποτελούσαν οι Τζώνυ Βαβούρας στο μπάσο που μόλις είχε έρθει από την Αμερική, ο Γιάννης Δρόλαπας στην κιθάρα, και ο Βαγγέλης Βέκιος στα τύμπανα. Εμφανίζονται το 1977 και γίνονται κυρίως γνωστοί από τις συναυλίες τους έως το 1980, οπότε και βγάζουν το πρώτο τους single στην πρωτοεμφανιζόμενη Happening records, την πρώτη ίσως από τις ανεξάρτητες δισκογραφικές εταιρίες που θα κυριαρχήσουν τη δεκαετία του '80.
Vavoura Band - Vana g. Vanna
Οι ζωντανές εμφανίσεις του γρουπ έμειναν θρυλικές και έφθασαν ως τις μέρες μας με την κυκλοφορία το 2003 του Live - The early days που περιλαμβάνει ηχογραφήσεις τους από τη θρυλική συναυλία στο Σπόρτιγκ το Δεκέμβριο του 1979 και από εμφάνισή τους στο Tiffany's της Πλάκας τον Ιούνιο του ίδιου έτους.
Vavoura band - (I ain't the) Junkie
Vavoura band - Ο χορός της Αφροδίτης
Παρότι αρχηγός του γκρουπ ήταν ο Τζώνυ Βαβούρας, ο οποίος και βοήθησε όλη τη μετέπειτα σκηνή ως ηχολήπτης σε όλες σχεδόν τις συναυλίες των 80'ς, ο σημαντικότερος μουσικός ήταν ο κιθαρίστας Γιάννης Δρόλαπας, ο οποίος αποτέλεσε επάξιο συνεχιστή του Γιάννη Σπάθα. Η δεξιοτεχνία του στην κιθάρα αποτυπώθηκε στη συλλογή οργανικών συνθέσεων, που αποτέλεσαν την επένδυση με μουσική από τους Vavoura Band στις μικρού μήκους ταινίες του Δημήτρη Αρβανίτη, και οι οποίες επανεκδόθηκαν το 2003 ως Τώρα το λένε Ethnic - Soundtracks for films
Vavoura Band - Κατμαντού
Το συγκρότημα θα εκφράσει με τον καλύτερο τρόπο τη μεταβατική φάση της περιόδου, καθώς παρότι ανήκει στην κλασική περίοδο του ροκ, ταυτόχρονα θεωρείται ως προπομπός της punk σκηνής, ενίοτε δε ως και πρώιμο heavy metal group.
Περισσότερα για την Vavoura Band - Myspace
Από την ίδια περίοδο μνημονεύεται και το γκρουπ SOS BAND με κύριο μέλος τον Τζίμη Βατικιώτη (πρώην Αγάπανθος) στην κιθάρα, το οποίο επίσης γίνεται γνωστό από τις ζωντανές του εμφανίσεις, χωρίς όμως έως σήμερα να έχει γίνει γνωστή κάποια καταγραφή τους.
CRAZY LOVE στου Ζωγράφου
Ονομαστή από την περίοδο εκείνη έχει μείνει και η συναυλία σε σχολείο στου Ζωγράφου που έδωσε ο Δημήτρης Πουλικάκος τον Ιούνιο του 1979, και κυκλοφόρησε αργότερα και σε δίσκο, έχοντας μαζέψει την αφρόκρεμα των μουσικών της περιόδου (Λάκης Διακογιάννης - Μάκης Παπαθεοδώρου πνευστά, Δήμης Παπαχρήστου - Νίκος Πολίτης - Θόδωρος Παπαντίνας κιθάρες, Δημήτρης Πολύτιμος - Αριάδνη MacKinnon-Andrew πλήκτρα, Βασίλης Ντάλας μπάσο, Λεωνίδας Αλαχαδάμης - Λουκάς Σιδεράς τύμπανα, Δημήτρης Πουλικάκος - Παύλος Σιδηρόπουλος - Σταύρος Λογαρίδης φωνητικά).
SOCRATES
Μετά την τεράστια εμπορική επιτυχία του Phos οι Socrates παραμένουν στην Αγγλία προσπαθώντας να κάνουν διεθνή καριέρα. Με αλλαγές στη σύνθεσή τους (ο Νίκος Αντύπας παίρνει τη θέση του Γιώργου Τρανταλίδη στα τύμπανα, και με την είσοδο των Παύλου Αλεξίου στα πλήκτρα και του Γιώργου Ζηκογιάννη στο μπάσο) ηχογραφούν από το 1978 έως το 1980 το Waiting for something, το τελευταίο lp που συντηρεί το θρύλο τους.
Στο άλμπουμ περιέχεται και μία νεώτερη επίσης άξια εκδοχή του Mountains, όπου προηγείται το σολιστικό μέρος του Γιάννη Σπάθα.
Socrates - Lady
Οι Socrates θα συνεχίσουν και την επόμενη δεκαετία στην Αγγλία έως το 1984, βγάζοντας δύο ακόμη δίσκους, κατώτερους όμως αυτών της δεκαετίας του 1970 (το δεύτερο μάλιστα με το όνομα Plaza), πριν επιστρέψουν οριστικά στην Ελλάδα, με το Γιάννη Σπάθα να συμμετέχει πλέον ως κιθαρίστας σε όλες τις μετέπειτα παραγωγές της ελληνικής λαϊκής και έντεχνης μουσικής.
Οι αλληλεπιδράσεις με το λαϊκό τραγούδι και η αυτονόμηση του έντεχνου τραγουδιού
Στην περίοδο αυτή συντελείται και η αναγέννηση του λαϊκού τραγουδιού, με την αναβίωση του ρεμπέτικου, καθώς και η αυτονόμηση του έντεχνου λαϊκού τραγουδιού, ως ιδιαίτερου είδους, που δέχεται αλληλεπιδράσεις και από το λαϊκό τραγούδι και από τη ροκ.
Το 1978 ο Νίκος Παπάζογλου με το Μανώλη Ρασούλη και το Νίκο Ξυδάκη στον πρώτο του δίσκο Η εκδίκηση της γυφτιάς καταθέτει μια νέα μορφή του λαϊκού τραγουδιού, πρωτοποριακή και κλασσική ταυτόχρονα. Παρότι ο δίσκος και η πορεία του Νίκου Παπάζογλου δεν μπορεί να θεωρηθεί ροκ, θα το επηρεάσει όσο λίγοι άλλοι.
Κορυφαία και πάλι προσωπικότητα σε αυτές τις αναζητήσεις ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο οποίος το 1979 βγάζει τη Ρεζέρβα, ένα μεταβατικό δίσκο, με συνθέσεις παλαιότερες, αλλά και νεότερες, όπου φαίνονται καθαρά οι επιδράσεις του λαϊκού τραγουδιού, οι οποίες θα κυριαρχήσουν στον επόμενο καθοριστικό του δίσκο Τραπεζάκια Εξω το 1983.
Διονύσης Σαββόπουλος - Πρωινό (με την Αφροδίτη Μάνου)
Διονύσης Σαββόπουλος - Γεννήθηκα στη Σαλονίκη (με την Αλκηστη Πρωτοψάλτη)
Την ίδια χρονιά επίσης συνεργάζεται με την Οπισθοδρομική Κομπανία, την πρώτη ίσως από τις κομπανίες που θα κυριαρχήσουν το πρώτο μισό της επόμενης δεκαετίας, στην αναβίωση του ρεμπέτικου τραγουδιού.
Από την ίδια περίοδο και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο οποίος μετά από μια μικρή πορεία στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι κάνει τα πρώτα δειλά βήματα στο ελληνικό ροκ. Με τον πρώτο του προσωπικό δίσκο με τίτλο το όνομά του το 1978 με διασκευές και συνθέσεις του Αντώνη Βαρδή, καθιερώνει το προσωπικό του στυλ, ένα μείγμα έντεχνης και ροκ μουσικής που θα δημιουργήσει σχολή.
Βασίλης Παπακωνσταντίνου - Με τον Μπομπ Ντύλαν
Την επόμενη χρονιά συμμετέχει στο δίσκο ορόσημο του Θάνου Μικρούτσικου - Ο σταυρός του Νότου σε ποίηση Νίκου Καββαδία, το γενέθλιο ίσως δίσκο του έντεχνου τραγουδιού ως ιδιαίτερου είδους.
Βασίλης Παπακωνσταντίνου - Ενας νέγρος θερμαστής από το Τζιμπουτί
Το 1980 συμμετέχει επίσης στο δίσκο του Μάνου Λοϊζου Για μια μέρα ζωής με τέσσερα τραγούδια, από όπου το κλασικό που δείχνει την πορεία που θα ακολουθήσει την επόμενη δεκαετία.
Βασίλης Παπακωνσταντίνου - Κι αν είμαι ροκ
Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου θα συνεχίσει την επόμενη δεκαετία ως ο πλέον αναγνωρίσιμος και ο πλέον παρεξηγημένος λαϊκός ροκ τραγουδιστής, κάτι στο οποίο συντέλεσε η ευρεία απεύθυνσή του σε μαζικά ακροατήρια και ο μανιερισμός της ερμηνείας του.
Το τεχνορόκ (progressive rock) της εποχής
Επηρεασμένοι από τη βρετανική σκηνή των 70'ς με την είσοδο έντεχνων συνθέσεων στο ροκ εμφανίζονται καθυστερημένα στα τέλη της δεκαετίας και στην Ελλάδα αντίστοιχα συγκροτήματα, που όμως λειτουργούν περιθωριακά, χωρίς να δημιουργούν μια αυτόνομη σκηνή.
Το πιο σημαντικό συγκρότημα του είδους ξεκινούν το 1978 ως PLJ Band.
Αποτελούνται αρχικά από τους Παύλο Κιρικιλή, Λαυρέντη Μαχαιρίτσα,
Δημήτρη Βασιλάκη. Αφού βγάλουν ένα single σε ανεξάρτητη παραγωγή το 1979
- Gaspar, από όπου το
Στο είδος ανήκουν ακόμη οι Apocalypsis,
που σχηματίστηκαν από το Βασίλη Ντερτιλή, πλην όμως στην ιστορία έμεινε
ο τραγουδιστής τους Γιάννης Παλαμίδας που συνεργάσθηκε με τη Λένα
Πλάτωνος στις αρχές της δεκαετίας του '80. Εβγαλαν ένα δίσκο με τίτλο το
όνομά τους το 1980 και έγιναν γνωστοί συναυλιακά. Συνέχισαν την επόμενη
χρονιά με ένα δίσκο με περισσότερο ποπ επιρροές, το No, ήταν όμως εκτός
εποχής, καθώς εδραιωνόταν η new wave - punk σκηνή.
Apocalypsis - Metempsychosis
Με ανάλογη πορεία το 1980 επίσης βγάζουν ένα δίσκο σε ανεξάρτητη παραγωγή Suffering of tomorrow οι Pete & Royce,
που σχηματίστηκαν από τον Παναγιώτη Τσίρο. Την επόμενη χρονιά επίσης
έβγαλαν νέο δίσκο Days of destruction, κατώτερο όμως του προηγούμενου
Για τους Pete & Royce
Ιδιαίτερη και ακαταχώρητη σε μουσικά είδη αποτελεί η περίπτωση της Λένας Πλάτωνος που συμμετέχει ως συνθέτρια στην θρυλική παιδική ραδιοφωνική σειρά Εδώ Λιλιπούπολη. Η εκπομπή ξεκίνησε το 1976 και διήρκεσε έως το 1980, με τη βοήθεια και τη
συμπαράσταση του Μάνου Χατζιδάκη, διευθυντή του Τρίτου Προγράμματος της
Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Ο ομώνυμος δίσκος κυκλοφόρησε το 1980 και
συνετέλεσε στο θρύλο της εκπομπής και της Λένας Πλάτωνος, η οποία θα
διαπρέψει το πρώτο μισό των 80'ς, ως πρωτοπόρος της ηλεκτρονικής
μουσικής.
Λένα Πλάτωνος - Ο χορός των μπιζελιών ή το πράσινο χρώμα
Λένα Πλάτωνος - Ρόζα Ροζαλία ή το ροζ χρώμα
Για την εκπομπή Εδώ Λιλιπούπολη
Οι απαρχές του punk
Ηδη όμως είχε εμφανιστεί στην Αγγλία και την Αμερική το punk, το οποίο θα έφερνε την αναγέννηση στο ροκ, δημιουργώντας τη νέα περίοδο, την punk - new wave σκηνή, η οποία πλέον θα χαρακτήριζε και την έκρηξη του ροκ στην Ελλάδα στα 80'ς.
Το πρώτο συγκρότημα που θα εμφανιστεί και το οποίο θα αποτελέσει το φυτώριο για τη νέα σκηνή, είναι οι Παρθενογένεσις, με κύρια μέλη τους Τάκη Πολυχρονόπουλο φωνή και Γιώργο Μακρίδη μπάσο (που μετέπειτα σχημάτισαν τους Forward Music Quintet), Κώστα Ποθουλάκη κιθάρα (μετέπειτα Reporters και Villa 21), Αλμπέρτο Λεβή τύμπανα (μετέπειτα Scoria και Slow Motion). Το συγκρότημα έγινε γνωστό συναυλιακά, ενώ δεν κυκλοφόρησε κάτι σε δίσκο. Εχουν διασωθεί μόνο πρόβες τους σε πρόχειρο στούντιο που διατηρούσαν.
Περισσότερα για τους Παρθενογένεσις
Περισσότερα για τους Παρθενογένεσις - Μ. Νταλούκας
Ο μουσικός τύπος
Το 1978 κυκλοφορούν τα μουσικά περιοδικά Ποπ και Ροκ, με διευθυντή το Γιάννη Πετρίδη και Μουσική, τα οποία θα κυριαρχήσουν έως περίπου την δεκαετία του 1990. Την ίδια επίσης περίοδο ξεκινά η εμφάνιση μουσικών άρθρων στο περιοδικό Ηχος & hi - fi, στο οποίο θα κυριαρχήσει η μορφή του Αργύρη Ζήλου, επιφανούς μουσικοκριτικού. Ο ίδιος δε με το Χρήστο Δασκαλόπουλο, θα είναι οι κύριοι παραγωγοί της Ηλεκτρικής σκηνής του Τρίτου προγράμματος της Ελληνικής ραδιοφωνίας, που θα μας συστήσουν την επόμενη δεκαετία όλα τα νέα μουσικά ρεύματα.
Ελληνικό ροκ μέρος δεύτερο - Τα 70'ς του Γιώργου Τσολάκου
Ντοκυμαντέρ για τη λογοκρισία - Μηχανή του χρόνου
Γ. Η επάνοδος - μεταβατική περίοδος (1978 -1980)
Την περίοδο αυτή πρωταγωνιστούν κορυφαίες προσωπικότητες, που θα σημαδέψουν την πορεία του ελληνικού ροκ. Η όλη περίοδος όμως θα πρέπει να χαρακτηριστεί ως μεταβατική, καθώς δεν έχει ακόμη σχηματιστεί η σκηνή εκείνη η οποία θα προκαλέσει την έκρηξη της δεακετίας του 80.
ΠΑΥΛΟΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ και ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ
Η κορυφαία ίσως προσωπικότητα του ελληνικού ροκ μετά την συνεργασία με το Γιάννη Μαρκόπουλο,συναντά τους αδελφούς Σπυρόπουλους (Βασίλη και Νίκο), που έχουν μόλις σχηματίσει το συγκρότημα Σπυριδούλα. Με συνθέσεις κατά κύριο λόγο δικές του ηχογραφούν το 1978 το Φλου, ένα αξεπέραστο διαμάντι του ελληνικού ροκ, που κυκλοφορεί το Μάϊο του 1979. Ο δίσκος αποτελεί το τελευταίο ξέσπασμα του κλασικού ροκ, που παραμένει έως σήμερα ιστορικός.Παύλος Σιδηρόπουλος και Σπυριδούλα- Μού 'πες θα φύγω
Παύλος Σιδηρόπουλος και Σπυριδούλα - Στην Κ
Την ίδια χρονιά (1978) βγαίνει στις αίθουσες και η ταινία Ασυμβίβαστος του Ανδρέα Θωμόπουλου όπου πρωταγωνιστεί ο Παύλος Σιδηρόπουλος και ερμηνεύει 5 τραγούδια (4 του Γιώργου Θεοδωράκη και ένα των Μίκη Θεοδωράκη - Λευτέρη Παπαδόπουλου).
Το Να μ' αγαπάς, μία απλή μπαλάντα, έμεινε ιστορική, συντελώντας στο μύθο και τη δημοφιλία του Παύλου Σιδηρόπουλου σε κύκλους και εκτός της ροκ μουσικής, μετά την κυκλοφορία της μουσικής της ταινίας σε soundtrack το 1979.Παύλος Σιδηρόπουλος - Να μ' αγαπάς
Από την ίδια ταινία και η μοναδική ίσως στιγμή όπου ο Μίκης Θεοδωράκης συνάντησε το ελληνικό ροκ.
Παύλος Σιδηρόπουλος - Κάποτε θά 'ρθουν
Η συνεργασία του Παύλου με τους Σπυριδούλα θα διαρκέσει δυστυχώς για πολύ λίγο, καθώς λίγο μετά την κυκλοφορία του Φλου, θα τραβήξουν διαφορετικούς δρόμους, λόγω και της διαφορετικής πολιτικής στάσης του καθενός.
Από τις λίγες συναυλίες τους το Δεκέμβριο του 1978 στο Σπόρτιγκ
Παύλος Σιδηρόπουλος και Σπυριδούλα - Η ώρα του stuff
Ο Παύλος το καλοκαίρι του 1979 συνεργάζεται με τον Τόλη Μαστρόκαλο (μπασίστα των Σπυριδούλα) και τον Θόδωρο (Terry) Παπαντίνα, γνωστό κιθαρίστα από τις αρχές των 70'ς με συμμετοχή στους Μακεδονομάχους και στα λοιπά συγκροτήματα της σκηνής της Θεσσαλονίκης, σχηματίζουν το περιστασιακό σχήμα Εταιρία καλλιτεχνών και δίνουν κάποιες συναυλίες με τραγούδια μελών του σχήματος και διασκευές γνωστών ροκ τραγουδιών για να διαλυθούν λίγο αργότερα.Παύλος Σιδηρόπουλος & Εταιρία καλλιτεχνών - It's just a night
(του Terry Παπαντίνα από live στο Σπόρτιγκ το 1980)
Την ίδια περίοδο ξεκινά και το ταξίδι του Παύλου με τα σκληρά ναρκωτικά που θα επηρεάσει το σύνολο του μετέπειτα έργου του και θα οδηγήσει στο θάνατό του το 1990.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΑΣΙΜΟΣ
Την ίδια περίοδο ο Νικόλας Ασιμος ξεκινά την ιδιόρρυθμη μοναχική πορεία του στο ελληνικό ροκ, και γενικότερα στο ελληνικό λαϊκό τραγούδι. Μετά από μικρές απόπειρες σε μουσικοθεατρικές παραστάσεις και σε σκηνές της Πλάκας, εγκαθίσταται στα Εξάρχεια, όπου ηχογραφεί και κυκλοφορεί διακινώντας και πουλώντας ο ίδιος μια σειρά κασετών, που θα αποτελέσει το σημαντικότερο έργο του, παρά την πρωτόλεια μορφή των ηχογραφήσεων.Το Σεπτέμβριο του 1978 κυκλοφορεί η πρώτη του κασέτα Παράνομη κασέτα Νο 000001 Με το βαρέλι που για να βγει το σπάει, όπου περιέχονται νέες ηχογραφήσεις των δύο τραγουδιών του πρώτου του σίνγκλ και τραγούδια της προηγούμενης περιόδου του.
Νικόλας Ασιμος - Ο Ρωμιός
Νικόλας Ασιμος - Βαρέλι, πιάστηκα σκοινί κορδόνι
Το φθινόπωρο του 1979 με τη συμμετοχή του Χρήστου (ή Τόλη) Ζυγομαλά και άλλων μουσικών που σχηματίζουν το περιστασιακό σχήμα Exarhia square band βγάζει την τριπλή κασέτα Μπέλα με χωρίς ταμπέλα:Παράνομη κασέτα Νο 000002 Είμαι παλιάνθρωπος
Νικόλας Ασιμος - Γιουσουρούμ
Παράνομη κασέτα Νο 000003 Γιατί φοράς κλουβί
Νικόλας Ασιμος - Της επανάστασης
Νικόλας Ασιμος - Με μπαταρία
Παράνομη κασέτα Νο 000004 Klaste eleftheros
Νικόλας Ασιμος - Το πανηγύρι
Νικόλας Ασιμος - Πουτσόμουνο - SONATA AMANES - Μουνακόπουτσα
Το 1980 κυκλοφορεί το τυπωμένο από τον ίδιο βιβλίο του Αναζητώντας κροκανθρώπους, όπου παραθέτει στίχους, ποιήματα, μπροσούρες,προκηρύξεις, θεατρικά του έργα, αφίσες από παραστάσεις και γενικά κάθε γραπτό δημιούργημά του.
Ο Νικόλας Ασιμος στήνει αυτοσχέδιες μουσικοθεατρικές παραστάσεις δρόμου, με πρωταγωνιστή τον ίδιο, και έρχεται σε αντίθεση με κάθε καθεστημένο, προξενώντας αντιδράσεις που θα τον απομονώσουν, και μετά από δικαστικές εμπλοκές του και εγκλεισμούς σε ψυχιατρεία θα τον οδηγήσουν στην αυτοκτονία το 1989.Περισσότερα για το Νικόλα Ασιμο
Η τρίτη μεγάλη προσωπικότητα της περιόδου που τότε εμφανίζεται είναι ο Τζίμης Πανούσης, μια αμφιλεγόμενη πλην αδιαμφισβήτητα σημαντική προσωπικότητα του ελληνικού ροκ. Την περίοδο αυτή σχηματίζει τις Μουσικές Ταξιαρχίες με βασικά μέλη τον Σπύρο Πάζιο στην κιθάρα και τον Βαγγέλη Βέκιο στα τύμπανα. Το 1980 βγάζουν την πρώτη τους κασέτα Disco Tsoutsouni σε ανεξάρτητη παραγωγή ως Τζιμάκος και Μουσικές Ταξιαρχίες. Τζιμάκος και Μουσικές Ταξιαρχίες - Οικογενειακή συνωμοσία
Τζιμάκος και Μουσικές Ταξιαρχίες - Αυτοκρατορία των αισθήσεων
Το σχήμα θα μείνει γνωστό κυρίως για τις μουσικοθεατρικές εμφανίσεις του, όπου κυριαρχεί η προσωπικότητα του Τζίμη Πανούση και η ιδιόμορφη βλάσφημη και προκλητική στιχουργική του και η πληθωρική σκηνική του παρουσία. Παρά την είσοδο του Γιάννη Δρόλαπα στις κιθάρες μετά το 1980, το συγκρότημα θα παραμείνει κυρίως ως προσωπικό σχήμα του Τζίμη Πανούση, ο οποίος θα συνεχίσει έως τις μέρες μας περισσότερο ως performer, παρά ως μουσικός.
VAVOURA BAND
Το συγκρότημα που χαρακτηρίζει όμως περισσότερο τη συγκεκριμένη περίοδο είναι οι Vavoura band. Το συγκρότημα αποτελούσαν οι Τζώνυ Βαβούρας στο μπάσο που μόλις είχε έρθει από την Αμερική, ο Γιάννης Δρόλαπας στην κιθάρα, και ο Βαγγέλης Βέκιος στα τύμπανα. Εμφανίζονται το 1977 και γίνονται κυρίως γνωστοί από τις συναυλίες τους έως το 1980, οπότε και βγάζουν το πρώτο τους single στην πρωτοεμφανιζόμενη Happening records, την πρώτη ίσως από τις ανεξάρτητες δισκογραφικές εταιρίες που θα κυριαρχήσουν τη δεκαετία του '80.Vavoura Band - Vana g. Vanna
Οι ζωντανές εμφανίσεις του γρουπ έμειναν θρυλικές και έφθασαν ως τις μέρες μας με την κυκλοφορία το 2003 του Live - The early days που περιλαμβάνει ηχογραφήσεις τους από τη θρυλική συναυλία στο Σπόρτιγκ το Δεκέμβριο του 1979 και από εμφάνισή τους στο Tiffany's της Πλάκας τον Ιούνιο του ίδιου έτους.
Vavoura band - (I ain't the) Junkie
Vavoura band - Ο χορός της Αφροδίτης
Παρότι αρχηγός του γκρουπ ήταν ο Τζώνυ Βαβούρας, ο οποίος και βοήθησε όλη τη μετέπειτα σκηνή ως ηχολήπτης σε όλες σχεδόν τις συναυλίες των 80'ς, ο σημαντικότερος μουσικός ήταν ο κιθαρίστας Γιάννης Δρόλαπας, ο οποίος αποτέλεσε επάξιο συνεχιστή του Γιάννη Σπάθα. Η δεξιοτεχνία του στην κιθάρα αποτυπώθηκε στη συλλογή οργανικών συνθέσεων, που αποτέλεσαν την επένδυση με μουσική από τους Vavoura Band στις μικρού μήκους ταινίες του Δημήτρη Αρβανίτη, και οι οποίες επανεκδόθηκαν το 2003 ως Τώρα το λένε Ethnic - Soundtracks for films
Vavoura Band - Κατμαντού
Το συγκρότημα θα εκφράσει με τον καλύτερο τρόπο τη μεταβατική φάση της περιόδου, καθώς παρότι ανήκει στην κλασική περίοδο του ροκ, ταυτόχρονα θεωρείται ως προπομπός της punk σκηνής, ενίοτε δε ως και πρώιμο heavy metal group.
Περισσότερα για την Vavoura Band - Myspace
Από την ίδια περίοδο μνημονεύεται και το γκρουπ SOS BAND με κύριο μέλος τον Τζίμη Βατικιώτη (πρώην Αγάπανθος) στην κιθάρα, το οποίο επίσης γίνεται γνωστό από τις ζωντανές του εμφανίσεις, χωρίς όμως έως σήμερα να έχει γίνει γνωστή κάποια καταγραφή τους.
CRAZY LOVE στου Ζωγράφου
Ονομαστή από την περίοδο εκείνη έχει μείνει και η συναυλία σε σχολείο στου Ζωγράφου που έδωσε ο Δημήτρης Πουλικάκος τον Ιούνιο του 1979, και κυκλοφόρησε αργότερα και σε δίσκο, έχοντας μαζέψει την αφρόκρεμα των μουσικών της περιόδου (Λάκης Διακογιάννης - Μάκης Παπαθεοδώρου πνευστά, Δήμης Παπαχρήστου - Νίκος Πολίτης - Θόδωρος Παπαντίνας κιθάρες, Δημήτρης Πολύτιμος - Αριάδνη MacKinnon-Andrew πλήκτρα, Βασίλης Ντάλας μπάσο, Λεωνίδας Αλαχαδάμης - Λουκάς Σιδεράς τύμπανα, Δημήτρης Πουλικάκος - Παύλος Σιδηρόπουλος - Σταύρος Λογαρίδης φωνητικά).
SOCRATES
Μετά την τεράστια εμπορική επιτυχία του Phos οι Socrates παραμένουν στην Αγγλία προσπαθώντας να κάνουν διεθνή καριέρα. Με αλλαγές στη σύνθεσή τους (ο Νίκος Αντύπας παίρνει τη θέση του Γιώργου Τρανταλίδη στα τύμπανα, και με την είσοδο των Παύλου Αλεξίου στα πλήκτρα και του Γιώργου Ζηκογιάννη στο μπάσο) ηχογραφούν από το 1978 έως το 1980 το Waiting for something, το τελευταίο lp που συντηρεί το θρύλο τους.
Στο άλμπουμ περιέχεται και μία νεώτερη επίσης άξια εκδοχή του Mountains, όπου προηγείται το σολιστικό μέρος του Γιάννη Σπάθα. Socrates - Lady
Οι Socrates θα συνεχίσουν και την επόμενη δεκαετία στην Αγγλία έως το 1984, βγάζοντας δύο ακόμη δίσκους, κατώτερους όμως αυτών της δεκαετίας του 1970 (το δεύτερο μάλιστα με το όνομα Plaza), πριν επιστρέψουν οριστικά στην Ελλάδα, με το Γιάννη Σπάθα να συμμετέχει πλέον ως κιθαρίστας σε όλες τις μετέπειτα παραγωγές της ελληνικής λαϊκής και έντεχνης μουσικής.
Οι αλληλεπιδράσεις με το λαϊκό τραγούδι και η αυτονόμηση του έντεχνου τραγουδιού
Στην περίοδο αυτή συντελείται και η αναγέννηση του λαϊκού τραγουδιού, με την αναβίωση του ρεμπέτικου, καθώς και η αυτονόμηση του έντεχνου λαϊκού τραγουδιού, ως ιδιαίτερου είδους, που δέχεται αλληλεπιδράσεις και από το λαϊκό τραγούδι και από τη ροκ.
Το 1978 ο Νίκος Παπάζογλου με το Μανώλη Ρασούλη και το Νίκο Ξυδάκη στον πρώτο του δίσκο Η εκδίκηση της γυφτιάς καταθέτει μια νέα μορφή του λαϊκού τραγουδιού, πρωτοποριακή και κλασσική ταυτόχρονα. Παρότι ο δίσκος και η πορεία του Νίκου Παπάζογλου δεν μπορεί να θεωρηθεί ροκ, θα το επηρεάσει όσο λίγοι άλλοι. Κορυφαία και πάλι προσωπικότητα σε αυτές τις αναζητήσεις ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο οποίος το 1979 βγάζει τη Ρεζέρβα, ένα μεταβατικό δίσκο, με συνθέσεις παλαιότερες, αλλά και νεότερες, όπου φαίνονται καθαρά οι επιδράσεις του λαϊκού τραγουδιού, οι οποίες θα κυριαρχήσουν στον επόμενο καθοριστικό του δίσκο Τραπεζάκια Εξω το 1983.
Διονύσης Σαββόπουλος - Πρωινό (με την Αφροδίτη Μάνου)Διονύσης Σαββόπουλος - Γεννήθηκα στη Σαλονίκη (με την Αλκηστη Πρωτοψάλτη)
Την ίδια χρονιά επίσης συνεργάζεται με την Οπισθοδρομική Κομπανία, την πρώτη ίσως από τις κομπανίες που θα κυριαρχήσουν το πρώτο μισό της επόμενης δεκαετίας, στην αναβίωση του ρεμπέτικου τραγουδιού.
Από την ίδια περίοδο και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο οποίος μετά από μια μικρή πορεία στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι κάνει τα πρώτα δειλά βήματα στο ελληνικό ροκ. Με τον πρώτο του προσωπικό δίσκο με τίτλο το όνομά του το 1978 με διασκευές και συνθέσεις του Αντώνη Βαρδή, καθιερώνει το προσωπικό του στυλ, ένα μείγμα έντεχνης και ροκ μουσικής που θα δημιουργήσει σχολή.Βασίλης Παπακωνσταντίνου - Με τον Μπομπ Ντύλαν
Την επόμενη χρονιά συμμετέχει στο δίσκο ορόσημο του Θάνου Μικρούτσικου - Ο σταυρός του Νότου σε ποίηση Νίκου Καββαδία, το γενέθλιο ίσως δίσκο του έντεχνου τραγουδιού ως ιδιαίτερου είδους.Βασίλης Παπακωνσταντίνου - Ενας νέγρος θερμαστής από το Τζιμπουτί
Το 1980 συμμετέχει επίσης στο δίσκο του Μάνου Λοϊζου Για μια μέρα ζωής με τέσσερα τραγούδια, από όπου το κλασικό που δείχνει την πορεία που θα ακολουθήσει την επόμενη δεκαετία.
Βασίλης Παπακωνσταντίνου - Κι αν είμαι ροκ
Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου θα συνεχίσει την επόμενη δεκαετία ως ο πλέον αναγνωρίσιμος και ο πλέον παρεξηγημένος λαϊκός ροκ τραγουδιστής, κάτι στο οποίο συντέλεσε η ευρεία απεύθυνσή του σε μαζικά ακροατήρια και ο μανιερισμός της ερμηνείας του.
Το τεχνορόκ (progressive rock) της εποχής
Επηρεασμένοι από τη βρετανική σκηνή των 70'ς με την είσοδο έντεχνων συνθέσεων στο ροκ εμφανίζονται καθυστερημένα στα τέλη της δεκαετίας και στην Ελλάδα αντίστοιχα συγκροτήματα, που όμως λειτουργούν περιθωριακά, χωρίς να δημιουργούν μια αυτόνομη σκηνή.
Το πιο σημαντικό συγκρότημα του είδους ξεκινούν το 1978 ως PLJ Band.
Αποτελούνται αρχικά από τους Παύλο Κιρικιλή, Λαυρέντη Μαχαιρίτσα,
Δημήτρη Βασιλάκη. Αφού βγάλουν ένα single σε ανεξάρτητη παραγωγή το 1979
- Gaspar, από όπου το
PLJ Band - Wake up
με την προσθήκη του Αντώνη Μίτζελου και αφού περιπλανηθούν για λίγο στη Γαλλία, με την αναγκαία βοήθεια του Βαγγέλη Παπαθανασίου, θα συνεχίσουν την επόμενη δεκαετία στο ίδιο ύφος έως το 1982, πριν υιοθετήσουν στη συνέχεια τον Ελληνικό στίχο και μετονομαστούν σε Τερμίτες, όπου θα διαπρέψουν από το 1983 και μετά, ιδίως στο έντεχνο τραγούδι.
Για τους PLJ Band
με την προσθήκη του Αντώνη Μίτζελου και αφού περιπλανηθούν για λίγο στη Γαλλία, με την αναγκαία βοήθεια του Βαγγέλη Παπαθανασίου, θα συνεχίσουν την επόμενη δεκαετία στο ίδιο ύφος έως το 1982, πριν υιοθετήσουν στη συνέχεια τον Ελληνικό στίχο και μετονομαστούν σε Τερμίτες, όπου θα διαπρέψουν από το 1983 και μετά, ιδίως στο έντεχνο τραγούδι.
Για τους PLJ Band
Apocalypsis - Metempsychosis
Με ανάλογη πορεία το 1980 επίσης βγάζουν ένα δίσκο σε ανεξάρτητη παραγωγή Suffering of tomorrow οι Pete & Royce,
που σχηματίστηκαν από τον Παναγιώτη Τσίρο. Την επόμενη χρονιά επίσης
έβγαλαν νέο δίσκο Days of destruction, κατώτερο όμως του προηγούμενουΓια τους Pete & Royce
Ιδιαίτερη και ακαταχώρητη σε μουσικά είδη αποτελεί η περίπτωση της Λένας Πλάτωνος που συμμετέχει ως συνθέτρια στην θρυλική παιδική ραδιοφωνική σειρά Εδώ Λιλιπούπολη. Η εκπομπή ξεκίνησε το 1976 και διήρκεσε έως το 1980, με τη βοήθεια και τη
συμπαράσταση του Μάνου Χατζιδάκη, διευθυντή του Τρίτου Προγράμματος της
Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Ο ομώνυμος δίσκος κυκλοφόρησε το 1980 και
συνετέλεσε στο θρύλο της εκπομπής και της Λένας Πλάτωνος, η οποία θα
διαπρέψει το πρώτο μισό των 80'ς, ως πρωτοπόρος της ηλεκτρονικής
μουσικής.Λένα Πλάτωνος - Ο χορός των μπιζελιών ή το πράσινο χρώμα
Λένα Πλάτωνος - Ρόζα Ροζαλία ή το ροζ χρώμα
Για την εκπομπή Εδώ Λιλιπούπολη
Οι απαρχές του punk
Ηδη όμως είχε εμφανιστεί στην Αγγλία και την Αμερική το punk, το οποίο θα έφερνε την αναγέννηση στο ροκ, δημιουργώντας τη νέα περίοδο, την punk - new wave σκηνή, η οποία πλέον θα χαρακτήριζε και την έκρηξη του ροκ στην Ελλάδα στα 80'ς.
Το πρώτο συγκρότημα που θα εμφανιστεί και το οποίο θα αποτελέσει το φυτώριο για τη νέα σκηνή, είναι οι Παρθενογένεσις, με κύρια μέλη τους Τάκη Πολυχρονόπουλο φωνή και Γιώργο Μακρίδη μπάσο (που μετέπειτα σχημάτισαν τους Forward Music Quintet), Κώστα Ποθουλάκη κιθάρα (μετέπειτα Reporters και Villa 21), Αλμπέρτο Λεβή τύμπανα (μετέπειτα Scoria και Slow Motion). Το συγκρότημα έγινε γνωστό συναυλιακά, ενώ δεν κυκλοφόρησε κάτι σε δίσκο. Εχουν διασωθεί μόνο πρόβες τους σε πρόχειρο στούντιο που διατηρούσαν.Περισσότερα για τους Παρθενογένεσις
Περισσότερα για τους Παρθενογένεσις - Μ. Νταλούκας
Ο μουσικός τύπος
Το 1978 κυκλοφορούν τα μουσικά περιοδικά Ποπ και Ροκ, με διευθυντή το Γιάννη Πετρίδη και Μουσική, τα οποία θα κυριαρχήσουν έως περίπου την δεκαετία του 1990. Την ίδια επίσης περίοδο ξεκινά η εμφάνιση μουσικών άρθρων στο περιοδικό Ηχος & hi - fi, στο οποίο θα κυριαρχήσει η μορφή του Αργύρη Ζήλου, επιφανούς μουσικοκριτικού. Ο ίδιος δε με το Χρήστο Δασκαλόπουλο, θα είναι οι κύριοι παραγωγοί της Ηλεκτρικής σκηνής του Τρίτου προγράμματος της Ελληνικής ραδιοφωνίας, που θα μας συστήσουν την επόμενη δεκαετία όλα τα νέα μουσικά ρεύματα.
Ελληνικό ροκ μέρος δεύτερο - Τα 70'ς του Γιώργου Τσολάκου
